De thermometer kruipt in delen van het land richting de 37 graden, de zon schijnt volop, en toch zien we vandaag een flinke prijspiek van 77 cent per kWh tussen 20:00-21:00 uur. Zou de zon de prijzen niet juist laag houden? We leggen uit wat er aan de hand is.
De oorzaak: airco's draaien overuren
Het zonnige weer zorgt vandaag voor een paradox. Overdag produceert de zon inderdaad veel goedkope groene stroom, maar tegelijkertijd veroorzaakt de hitte een enorme vraag naar elektriciteit. Al die airco's die op volle toeren draaien om onze huizen koel te houden, vreten letterlijk stroom. Een gemiddelde airco verbruikt tussen de 0,75 en 1,65 kWh per uur — en op een dag als vandaag staan ze niet alleen 's middags aan, maar ook de hele avond door.
Het aantal airco's in Nederland groeit explosief. Bijna 90% van alle vaste airco's is de afgelopen vijf jaar geïnstalleerd, en TNO verwacht dat het stroomverbruik van airco's tot 2030 bijna verdrievoudigt. Dat merk je op hete dagen als vandaag extra hard.
Waarom juist 's avonds zo duur?
De piek rond 20:00 uur is geen toeval. De laatste week van juli zagen we al een stijging van de prijzen, met name veroorzaakt door een hoge vraag als gevolg van hittegolven in Azië en Europa. 's Avonds draait iedereen zijn airco op, terwijl de zonnepanelen al minder produceren. Daarnaast wordt er deze week weinig wind verwacht, waardoor windmolenparken ook zo goed als stil staan. Hierdoor moeten andere centrales snel bijspringen om aan de stroomvraag te voldoen, en dat is een duur proces.
Het is niet alleen Nederland
We zitten niet alleen met dit probleem. 2024 was het warmste jaar ooit sinds de metingen in 1950, wat ervoor zorgde dat de groei van de vraag naar energie met 2,2 procent steeg (ten opzichte van een gemiddelde groei van 1,3 procent de afgelopen 10 jaar). De grootste oorzaak van deze stijging: het gebruiken van airco's en andere koelsystemen. Europa worstelt dus allemaal met dezelfde uitdaging.
Waarom dynamisch nog steeds slim is
Ondanks pieken als vandaag blijf je met een dynamisch contract voordeliger uit. In 2024 waren de dynamische stroomprijzen maar liefst 34 procent lager dan bij een traditioneel energiecontract. De truc is om slimmer om te gaan met je verbruik. Zet die wasmachine en vaatwasser bijvoorbeeld tussen 13:00-15:00 uur aan, wanneer de zon volop schijnt en de prijzen (ook met het hoge verbruik vandaag) lager zijn. En die airco? Die kun je overdag laten draaien om je huis voor te koelen voor de avond.
Wat kun je zelf doen?
Een paar handige tips voor dagen als vandaag:
- Voorkoelen is goud waard: gebruik de goedkope uren overdag om je huis af te koelen
- Zonwering en isolatie: voorkom dat je huis opwarmt in plaats van achteraf koelen
- Slimme airco-planning: met zonnepanelen kun je overdag perfect je eigen groene stroom gebruiken voor koeling
- Investeer in een thuisbatterij: als je een extra stap wil zetten, kun je kiezen om te investeren in een thuisbatterij. Daarmee sla je jouw (gratis) zonnestroom op, en verbruik je het tijdens dure pieken.
De energietransitie zorgt soms voor verrassende effecten. Maar geen zorgen: dit soort pieken horen bij de overgang naar een duurzaam energiesysteem, en slimme planning helpt je er doorheen.
